> Mabwalo > Zomwe Zachijeremani Tikuphunzira kuchokera pachiyambi > Phunziro 20: Chijeremani Dzina-mu-Hali (Kuwerenga kwabwino)
-
DZIKO LAPANSI (GENITIV)
Nthawi zambiri palibe chinthu chonga -chikhalidwe ku Turkey.
Nthawi zambiri izi zimachitika ngati mawu oti mawu mu Chituruki, mwachitsanzo, "khomo la sukulu",
"Penti pakhoma", "juzi la Ali" etc.
Monga nthawi zina, the -in kesi imapezeka posintha zolemba za manauni.
Kusintha uku kumachitika motere;ndipo kumapeto kwa chophimba kumabweretsa umodzi wa_s-kapena-stunts.
das amakhala a artistic des ndipo pamapeto a chophimba amabweretsa limodzi la-kapena--s.
Imfa imalongosola ndipo palibe kusintha kwa mawu (zofanana ndi maina ambiri).
eine amakhala eines ndipo kumapeto kwa chophimba chimodzi cha_cha kapena -s jets chimabweretsedwa.
Eine amayamba kufotokozedwa ndipo palibe kusintha kwa mawu.
chiwongolero chimakhala chodziwika bwino ndipo pamapeto a chophimba chimodzi cha_s-kapena zitsulo zimabweretsedwa.
chiwombankhanga chimakhala artichoke ndipo palibe kusintha kwa mawu.Zomwe zili pamwambapa zikuwonetsa kusintha komwe kunachitika panthawiyi.
Ngati mungazindikire, timagwiritsa ntchito chiganizo monga "-s-kapena -sabweretsa kuchokera kumtengo umodzi".
Ndiye tibweretsa iti?
Ngati dzina lake ndi monosyllabic ndiye "-es" likuwonjezeredwa.
Ngati dzina liripo limodzi, "-s" imasinthidwa.
Fufuzani zitsanzo zotsatirazi.der Vater (abambo)
des Vaters (abambo)
das Haus (nyumba)
des Hauses (nyumba)
das Auto (galimoto)
des Autos (yagalimoto)
der Mann (munthu)
des Mannes (anthu)
Monga tawonera pamwambapa, zolemba za say and das into des and the word -es, -s
chimodzi mwazodzikongoletsera chikuwonjezeredwa.
kufa Frau (mkazi)
der Frau (wa mkazi)
kufa Mutter (amayi)
der Mutter (wa amayi)
Monga mukuwonera pamwambapa, kufa kumasandulika kukhala nkhani ya der, ndipo palibe kusintha pamawu.
Kugwiritsidwaku kumagwiranso ntchito kumitundu yambiri:
kufa Mütter (amayi)
der Mütter (wa amayi)
kufa Autos (magalimoto)
der Autos (zagalimoto)
Monga ...Tsopano tiyeni tipereke zitsanzo za zolemba zosamvetseka;
ein Bus (basi)
eines Mabasi (a basi)
ein mann (munthu)
eines mannes (wa munthu)
Eine Frau (mkazi)
einer Frau (wa mkazi)
Keine Frau (osati mkazi)
Keiner Frau (osati wa mkazi)
Kein Bus (osati basi)
Keines Mabasi (osati a basi)
M'zitsanzo zomwe zili pamwambazi, m'malo mwa "osati basi", "opanda basi", m'malo mwa "osati basi",
Ndikothekanso kuzindikira tanthauzo la "palibe basi".Mipukutu yapitayi inali ndi malamulo apadera kwa_ndipo -nena.
(Mawu omwe amatenga -n, -en kumapeto kwa unyinji.)
Tanena kuti ndizovomerezeka pamayendedwe, chifukwa chake sitiganiziranso pano.
Kupereka zitsanzo zingapo;
der Türke - des Türken
der Student - a Studenten
N'zotheka kupereka zitsanzo monga.Unikani zitsanzo izi kuti mugwiritse ntchito moyenera, ngakhale simukukhutira nazo,
Yesani kupanga zitsanzo nokha.
Tikukhumba iwe kupambana ...Chivomerezo chanu chiyenera kukhala chaumulungu m'zochita zanu. Ngati alola, sizingakhale kanthu ngati dziko lonse lapansi lakhumudwitsidwa. Ngati avomereza, ngati anthu onse akana, sizikhala ndi zotsatirapo. Akadzavomereza ndikuvomera, ngati angafune ndikuvomera nzeru, adzawapangitsa anthu kuti azilandire ndikuzilandira, ngakhale simukufuna kufunsa. Chifukwa chake, pantchitoyi, chilolezo chokha cha Mulungu Wamphamvuyonse ndicho chiyenera kukhala cholinga chachikulu.
-
Sikoyenera, mzanga, anthu nthawi zina amatha kulakwitsa mwachangu. Ndidafuna kukonza kuti ena asaphunzire zoyipa, chikondi ..
euer in akkusative leri nasıl oluyor …
Opanga ma Des Autos mein
mawu abwino kwambiri, zikomo. Kodi timagwiritsa ntchito bwanji genitivi mu chiganizo? Ndikufuna zitsanzo zochepa za izi.
moni,
Genitiv halini cümle icinde Subjekt, Objekt olarak kullanmak mümkün. Bu da ya genitivle kullanilmasi mecburi olan präpositionlarla ya da artikellerde yapilan uygun degisikliklerle yapilir. Bunun yaninda genitivle kullanilmasi gerekli olan adjektivler ve fiiller var…
Ndipo izi ndizofunikira kwambiri; Pomwe timapanga relativ satz, ndiye kuti, ziganizo zochepa, genitive imagwiritsidwanso ntchito kuphatikiza milandu ina. Ngati chibadwa sichidziwika bwino, kusokonezeka kwa malingaliro kungabuke.
“Das Haus, dessen Fenster blau sind, ist meins.” …pencereleri mavi olan ev benimdir…
…burada “dessen” edati “Haus” sözcüyle ilgilidir. Bunun yerine “deren” denmesi mümkün degildir. Anlam belirsizlesir. Relativ satz”la ilgili güzel aciklamalar diger sayfalarda zaten mevcut.
Bilen bilir, genitiv Almanca'da cok seyrek kullanilan bir haldir. Elimden geldigince nerelerde kullanildigini anlatmaya calisayim…
Der Genitiv (der Wes-Kugwa)
Präpositionen mit Substantiv im Chikondi:
abseits: birseyin uzakligi … a. ndi Weges
anhand: bir seyin yardimiyla …a. ndi Zeugnisses
anlässlich: bir seyin bahanesiyle …eine Feier a. seines Zipinda zodyeramo
anstatt: bir seyin yerine …Er übernahm amwalira Aufgabe a. njanji bruders
aufgrund: bir seyin yüzünden …a. des Schlechten Wetters
außerhalb: belirli bir yerin , zaman kavraminin disinda … a. kuchokera ku Gemeinschaft
binnen (meist mit Dativ): belirli bir zaman kavraminin icinde …b. eines Ma Jahres
(Ausnahme: binnen eines Jahres)dank (grâce à) (auch mit Dativ): bir seyin nedeniyle, sayesinde …D. einem Zufall / eines Zufalls ayenera kufa Tat entdeckt
diesseits: bir seyin bir kisminin üzerine …D. des Waldes
halber: bir seyin yüzünden … kuchokera Ordnung h.
infolge: bir seyi takiben …es ereigneten sich zahlreiche Unfälle i. ma Nebel
inmitten: bir seyin ortasinda …Zikomo i. der Kinder
innerhalb: bir zaman ve mekan kavrami boyunca …I. Ine. woyendetsa Woche
jenseits: bir seyin disinda …es gibt noch eine Welt j. (außerhalb) der Gefängnismauern
längs (le long de): bir seyin boyunca …l. kuchokera ku Gärten des Palastes
(komanso Dativ)laut (auch mit Dativ): bir seyin geregince … l. amtlicher Mitteilung
mittels (auch mit Dativ): bir seyin yardimiyla …m. [Eines] Flaschenzuges
nördlich: bir seyin, yerin kuzeyinde … Makilomita 20 n. der Grenze
oberhalb: bir seyin üst kisminda … iye. des Dorfes anayamba Wald
östlich: …iye. Zowonongeka
statt (auch mit Dativ):bir seyin, birinin yerine … Er übernahm amwalira Aufgabe a. njanji bruders
südlich: …
trotz: bir seye ragmen … t. olemera kwambiri
(Ausnahme, mit Dativ: “trotz allem”)um … Willen: birinin bir seyi icin … Ziwombankhanga za Bruders, oyendetsa sitima zapamadzi, a Friedens w. kutuluka
unfern: birinin, bir seyin uuzaginda bulunmamak …das Haus akunamizira u. Zosangalatsa
ungeachtet: birseye dikkat edilmeden, etmeksizin …wiederholter Mahnungen u. osachita ntchito
unterhalb: bir seyin alt kisminda …ine Verletzung u. ndi Knies
unweit: birinin, bir seyin uuzaginda bulunmamak …das Haus akunamizira u. Zosangalatsa
vermittels: bir seyin yardimiyla …v. [Eines] Flaschenzuges
von … wegen:bir seyin yüzünden … Eine unterschiedliche Behandlung von Mitarbeitern wegen des Geschlechts
während (Ausnahme, mit Dativ: während fünf Jahren”): bir seyin oldugu sirada …, Dessert Aktien wopangidwa ndi letzten Jahre gestiegen
wegen (auch mit Dativ): …w. des Krieges lebten ku Ausland
Westlich: chifukwa cha china chake ... Eine unterschiedliche Behandlung von Mitarbeitern wegen des Geschlechts
zeit: panthawi ina ... das werde ich z. meines Lebens nicht Vergessen
Bir sonraki konu basliklari…
1-Verben mit Präposition ndi Genitiv
2-Malangizo apamwamba kwambiri a Genitivobjekt:LG
Derwischdervis mphunzitsi, zikomo chifukwa chazidziwitso, zinali zabwino kwambiri.Koma mutu wanga wakakamira pang'ono, ndikhala wokondwa kwambiri ngati mungandithandizire.Ndikudziwa kuti zenera ndi nyali. Ndazindikira tanthauzo lake kapena chifukwa chiyani zinayambitsa? Zikomo pasadakhale.
wokondedwa azalea 11,
Mnzathu wa derwisch ananenanso kuti muzisamala
das haus, dessen fenster blau sind derken “dessen” in das haus'a ait olduğunu söylemiş.
Ngati tikutanthauza china chake cha mawu omwe nkhani yake ndi das kapena der, ndiye kuti, genitivi des
das haus, des hauses/ ev, evin/ buna ait bir şey das fenster (örnekte çoğul) çünkü “blau sind” diyor.
pencereleri mavi olan ev demek için “das haus, dessen fenster blau sind… diyoruz” kapısı mavi olan ev demek isteseydik (die Tür) yine das Haus, dessen Tür blau ist.. diyecektik.
artikeli die olan kelimelerde ise “deren kullanıyoruz” mesela oğlu doktor olan kadın diyelim.
“die Frau, deren Sohn Arzt ist dememiz gerekir.
deren ve dessen
Wessen (kimin ?) sorusuna cevap olabilecek durumlarda kullanılır.
Kuyankhula kwanga sikunali kwamphamvu kwambiri, koma mwina anzathu omwe amadziwa zambiri pamutuwu afotokoza izi m'njira yomwe tonse timamvetsetsa. Ndidalemba kuti athandizidwe mwadzidzidzi. moni.selam Toricelli,ilgine tesekkürler hic yoktan iyi sayende bir fikir edinmis oldum.tabi daha genis bilgi edinebilirsek hepimiz acisindan daha iyi olur diye tahmin ediyorum.umarim bilgisi olan arkadaslar daha bol örneklerle beni ve ihtiyaci olan arkadaslari aydinlatirlar.bu arada resimdeki bebek her kiminse Allah bagislasin cok tatli görünüyo.tekrar tesekkürler…
wokondedwa azalea 11,
Mnzathu wa derwisch ananenanso kuti muzisamala
das haus, dessen fenster blau sind derken “dessen” in das haus'a ait olduğunu söylemiş.
Ngati tikutanthauza china chake cha mawu omwe nkhani yake ndi das kapena der, ndiye kuti, genitivi des
das haus, des hauses/ ev, evin/ buna ait bir şey das fenster (örnekte çoğul) çünkü “blau sind” diyor.
pencereleri mavi olan ev demek için “das haus, dessen fenster blau sind… diyoruz” kapısı mavi olan ev demek isteseydik (die Tür) yine das Haus, dessen Tür blau ist.. diyecektik.
artikeli die olan kelimelerde ise “deren kullanıyoruz” mesela oğlu doktor olan kadın diyelim.
“die Frau, deren Sohn Arzt ist dememiz gerekir.
deren ve dessen
Wessen (kimin ?) sorusuna cevap olabilecek durumlarda kullanılır.
Kuyankhula kwanga sikunali kwamphamvu kwambiri, koma mwina anzathu omwe amadziwa zambiri pamutuwu afotokoza izi m'njira yomwe tonse timamvetsetsa. Ndidalemba kuti athandizidwe mwadzidzidzi. moni.
moni,Aynen katiliyorum toricelli'ye…
Ek olarak bir kac sey…
dessen …der, das
deren …die
deren …die(plural)Ikuwonetsa momwe nkhanizi zidzasinthire mu chiganizo chapafupi pamwambapa. Kwa Turkey monga wörtlich akewo latanthauziridwa. Ngati mawonekedwe omasuliridwa ndi olondola “-olan”
“Ev, chimene chake pencereleri mavi, benimdir.” …Das Haus, dess amene Fenster blau sind, ist meins.Yani …pencereleri mavi chimodzi ev benimdir…
“Evler, kuti awo pencereleri mavi, benimdir.” …Die Häuser, khwawa Fenster blau sind, sind meine. Yani …pencereleri mavi chimodzi nyumba ndi zanga.
Bir sey daha; gördügün gibi bu tip cümlelerdeki genetiv hali Türkce'ye ilgi hali olarak degil de, sifat-fiil olarak ceviriliyor. Eger sifat-fiil konusunda aciklama isterseniz foruma yazarim…
LG
DerwischZambiri zothandiza zimaperekedwa pagululi
öncelikle bize bu bilgileri veren arkadaşlarımız ve siteyi kuran yöneten ekibe teşekkürü bi borç bilirim…
Ndikuwona ndikuwona Chijeremani chaka chimodzi chisanachitike kusukulu yasekondale koma nyengo yokonzekera koleji, khulupirirani kuti chidziwitso cha öğrendi chinali malingaliro anga kuti andidziwe Chijeremani ku Turkey molimbika kuti ndine wophunzira kuyunivesite ndipo ndimadzilimbitsa kuti ndiphunzire kukhulupirira kukhala pang'ono ndimayang'anitsitsa anthu pano zomwe amapatsa mphunzitsi nthawi, koma koyamba Kuphunzira zinthu zomwe ndaziwona ndizovuta kumvetsetsadervis hocam cok tesekkür ederim.sanirim bu tür cümleleri türkceye cevirmeye calisinca ortaya devrik bir cümle cikiyor.ondan biraz kafam karismisti ama aciklamalardan sonra toparladim.daha fazla örnek cümlelerle daha iyi olacagina inaniyorum.size ve emegi gecen herkese tekrar tesekkürler ediyorum.saygilarimla….
Derviş Zikomo kwambiri, chonde m'bale wanga, tifunsa zomwe sitikudziwa ku bank bank. Zikomo kwambiri kwa aliyense.
Zikomo kwambiri ndinayang'ana m'mabuku kapena china chake, koma ngati munganene madzi ndikunena kuti ndi nthawi yoyamba kuti ndiwone tsopano ndimavutika kumvetsetsa koma ndikuganiza ndikumvetsetsa mtsogolo
moni, chifukwa cha ntchito yabwinoyi
Koma ndingapeze kuti mafunso omwe amafunsidwa kudera ladzina
Ndikhala wokondwa, ngati mungandithandize )Wodabwitsidwa 23 ngati mukuyang'ana apa ndikhulupilira kuti mwapeza zomwe mukuyang'ana
zikomo chifukwa cha kuyesetsa kwanu
- Kuti muyankhe pamutuwu Muyenera kukhala mutalowa.